بی بدیل  - Bibadil
31 فروردین 1403   19 آوریل 2024
نام کاربر:
کاربر مهمان



به جامعه مجازی بی بدیل بپیوندید... ورود ثبت نام
بررسی پیش نویس لایحه سازمان نظام رسانه ای در یك نشست

روزنامه نگار سربار و ضعیف دولت نیست

روزنامه نگار سربار و ضعیف دولت نیست بی بدیل دات كام: دكتر سید محسن بنی هاشمی ـ استاد علوم ارتباطات اجتماعی ـ درباره آخرین اصلاحاتی كه بر روی پیش نویس لایحه سازمان نظام رسانه ای انجام شده است، اظهار نمود: این لایحه دارای نواقصی است و خیلی از بندهای آن همچنان ابهام دارد.



به گزارش بی بدیل دات كام به نقل از ایسنا، نشست تخصصی بررسی لایحه سازمان نظام روزنامه نگاری ایران با حضور جمعی از مدیران و اصحاب رسانه و نمایندگانی از مجلس شورای اسلامی ۲۰ فروردین ماه در دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها برگزار گردید.

این نشست با حضور مهدی محسنیان راد استاد علوم ارتباطات، سید محسن بنی هاشمی استاد ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی، امیرعباس فتاح زاده مدیرمسئول روزنامه سپید، محمدرضا راه چمنی صاحب امتیاز روزنامه اسرار، باقر انصاری حقوقدان، مدرس و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، مهدی اسلامی مشاور كمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و شهره ماهی صفت مدیرمسئول ماهنامه خورشید وطن و روزنامه نگار همچون اهالی رسانه ای بودند كه در این نشست به سخنرانی پرداختند و نقطه نظرات خویش را در قبال آخرین تغییرات لایحه نظام روزنامه نگاری بیان نمودند.



حمید ضیایی پرور، مدیر دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها كه اجرای این نشست را بر عهده داشت، در بخش ابتدایی این نشست بیان كرد كه لایحه نظام رسانه ای در دولت یازدهم به تصویب رسید و به كمیسیون فرهنگی مجلس برای اصلاح ارجاع داده شد تا اشكالات آن برطرف شود.

او اظهار داشت: تصویب این لایحه به سال ۹۳ و در دولت تدبیر و امید برمی گردد كه بعنوان سامان دادن به مسائل صنفی روزنامه نگاران قلمداد می گردد. بعد از تصویب این آیین نامه شاهد بازخوردهای متعددی بوده ایم. دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها در سال های قبل نشست های متعددی را برگزار كرد و نظرات مختلف اهالی رسانه و اساتید ارتباطات و روزنامه نگاران در آن ابراز شد. هم اكنون هم این نقطه نظرات در قالب پنج جلد جمع آوری شده است و بازتاب هایی كه در قبال آن بوده است در متن پیش نویس لایحه لحاظ شده است. حتی بعد از بازگشت لایحه از جانب دولت، چندین نشست دیگر در ارتباط با مبحث لایحه برگزار و نقطه نظرات جمع آوری شد و در نهایت نظرات جمع بندی شده اند؛ ازاین رو در متن لایحه اصلاحات مورد لحاظ قرار گرفته و متن نهایی به كمیسیون فرهنگی دولت عرضه خواهد شد.

مدیر دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها با اشاره به تاكید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص دریافت نقطه نظرات صاحب نظران در عرصه رسانه در قبال این لایحه اظهار نمود: این لایحه كه شامل ۱۳ صفحه است كاملا شفاف در اختیار عموم قرار دارد.






دیده بانی نباید از رسانه ها گرفته شود
دكتر مهدی محسنیان راد در آخرین اظهارات خود درباره پیش نویس لایحه نظام رسانه ای با ابراز خرسندی نسبت به تغییراتی كه در بدو تولد داشته است، در عین حال تصریح كرد: این كاركرد هر ماده ای از آیین نامه كه جلوی دیده بانی رسانه ها را بگیرد باید حذف شود.
به گزارش بی بدیل دات كام به نقل از ایسنا، دكتر مهدی محسنیان راد ـ استاد ارتباطات ـ در نشستی كه با مبحث لایحه نظام روزنامه نگاری در دفتر مطبوعات و برنامه ریزی رسانه ها برگزار شد، اظهار نمود: حدود سال ۹۳ متن پیش نویس لایحه نظام رسانه ای به بنده داده شد و من یك نگاه ماده به ماده روی آن كردم و این دیدگاه من در رسانه ها منعكس شد. هم اكنون كه به این پیش نویس جدید نگاه می كنم احساس خوبی به من دست می دهد. زمانی كه می بینم آن نقدها تاثیر خویش را گذاشته است و مواردی از این لایحه تغییر بنیادین كرده است. اما همچنان هنوز خیلی كار دارد.
این استاد ارتباطات در عین حال تصریح كرد كه باید از سه پنجره به آیین نامه نگاه نماییم و اظهار داشت: دانش ارتباطات، تجربه بومی گذشته و عملكرد در جهان معاصر، مشمول این سه پنجره هستند.
محسنیان راد از منظر دانش ارتباطات به آیین نامه پرداخت و اظهار داشت: نمی دانم در ۱۰ سال آینده دنیای پزشكی به كجا خواهد رفت و در ۱۰ سال قبل تا چه میزان رشد داشته است. اهالی رسانه می دانند كه دانش ارتباطات هم اكنون كجای دانش ها ایستاده است. دانش ارتباطات، دانش بسیار پیچیده ای شده است و باید به آن بسیار احترام گذاشت و از آن بهره برد. این دانش خیلی حرف ها می زند. اینكه رسانه ها هم چراغ راهنمای جامعه هستند و هم آیینه و نمی توانیم یكی را انكار نماییم. رسانه هم باید دیده بان باشد و هم آیینه.
این استاد ارتباطات سپس اظهار داشت: من ۴۲ سال است كه در دانشگاه تدریس می كنم. با اطمینان به شما می گویم كه ۴۲ سال است قدرت در ایران تلاش می كند یكی از این دو كاركرد را از رسانه بگیرد و سوگوارانه این است كه بعدها متوجه شدیم كه چه خطایی كرده ایم كه دیده بانی را از رسانه ها گرفته ایم. آیینه بودن را از رسانه ها گرفته ایم. ما نخستین رئیس جمهورمان را فراری دادیم و رفت. بعد از آن قدرت دست نخست وزیر افتاد و او به مدت هشت سال جنگ را اداره كرد. بعد از آن یك رئیس جمهوری مدت ها رئیس جمهور بود كه بعد گفتیم دیگر حق ندارد نماز جمعه را اجرا نماید. بعد از آن هم یك رئیس جمهور به مدت هشت سال به روی كار آمد كه گفتیم حق ندارید كه عكس آن را چاپ كنید و در تمام طول مدتی كه اینها بر مسند قدرت بودند هر رسانه ای كه آنها را نقد می كرد آن را بیچاره می كردند. اشكال اینجاست كه در تمام این ادوار تاریخی شما باید مواظب می بودید افكار عمومی دچار هیجان نشود باید رسانه را ستایش می كردید.
محسنیان راد با تاكید بر اینكه هر ماده ای از آیین نامه كه جلوی دیده بانی رسانه ها را بگیرد باید حذف شود، اظهار داشت: رسانه ها یكی از مهم ترین كارهایشان دیده بانی قدرت است و در این آیینه پیش از اینكه قوه قضاییه می فهمید فساد در ایران بیداد می كند رسانه ها باید آن را كشف می كردند. ازاین رو دانش می گوید این آیین نامه باید در دو وظیفه بسیار مهم رسانه ها اختلال تولید نكند. یعنی هم آیینه باشد و هم چراغ راهنما.




این استاد ارتباطات در بخش دیگری از این نشست درباره تجربه بومی گذشته جامعه ایران و ارتباط مستقیم آن با پیش نویس لایحه اظهار نمود: در ۴۲ سالی كه من كار كرده ام در بخش مربوط به روسای جمهور، نخست وزیر و عدم انعكاس آنچه كه در دوران آنها می گذرد و بی اطلاعی مردم از اینكه كشور به كجا می رود نشان داده است كه رسانه ها نتوانستند كار خویش را انجام دهند و این تجربه بومی كه نشان داده است یك دوره ای ادعا می كردیم و می خواستیم انقلاب را در كل كره زمین صادر نماییم و رهبری كل اسلام را بگیریم. این كارها را می خواستیم بكنیم اما نتوانستیم. الان جهان اسلام را به جان همدیگر انداخته اند. ازاین رو باید بازگشت و دید تجربه بد گذشته چه بوده است. هر ماده ای از این آیین نامه كه اجازه می دهد آن تجربه تداوم پیدا كند باید جلوی آن گرفته شود.
محسنیان راد در ادامه این نشست با اشاره به عملكرد جهان معاصر در زمینه نظام رسانه ای اظهار نمود: یك اتفاقی كه در دنیا افتاده است و دانشمندان ما را گیج كرده است، پدیده انفجار اطلاعات و در اختیار داشتن همه اطلاعات، حضور دوسوم دهكده جهانی و اینكه ۱۰ سال دیگر رفتن به جایی كه همه زبان ها به صورت همزمان قابل ترجمه باشد و دهكده جهانی به بازار پیام تبدیل می گردد. جهانی در پیش است كه در آن مقررات زدایی در حوزه رسانه ها به شدت در حال تدوین است. تمام كشورهای جهان با نظام های مختلفی كه دارند در حال مقررات زدایی هستند. اینكه لایحه ماده به ماده به شوراهای مختلف فرستاده شود فایده ای ندارد. شما باید اجازه دهید دانش، رفتار جهانی و تجربه گذشته كمك نماید تا از این وضعیت خودتان را نجات دهید.
محسنیان راد در بخش پایانی سخنان خود در نشست بررسی لایحه نظام رسانه ای اظهار نمود: در خلال سال های گذشته و بدو پیش نویس این لایحه اصطلاح نظام شبیه پزشكی برای مرحوم دكتر معتمدنژاد و بنده بوده است. ما به این دلیل این اصطلاح را آوردیم كه هر چه با مقامات صحبت می كردیم متوجه نمی شدند كه چه می گوییم. ما این نظام را فقط به این جهت آوردیم كه رسیدگی به تخلفات روزنامه نگاران از قوه قضاییه خارج و به دست نمایندگان روزنامه نگارها بیفتد. ازاین رو هیچ تقلید و مشابهتی بین حرفه رسانه با پزشكی متصور نبودیم. ما فكر كردیم چگونه می توانیم اوضاع را نجات دهیم در حالیكه در یك روز یك دفعه ۱۸ روزنامه توقیف می گردد. قاضی مرتضوی كه الان می دانید چه كرد و در كل مطبوعات كشور سلطه انجام می دهد آن موقع بود كه من و مرحوم معتمدنژاد مطرح كردیم كه تشكیلاتی درست نماییم مشابه نظام پزشكی به منظور اینكه رسیدگی به تخلفات از جانب نمایندگان صورت گیرد.





پیش نویس لایحه نظام رسانه ای همچنان در هاله ابهام

بر اساس این گزارش ایسنا، سید محسن بنی هاشمی، استاد علوم ارتباطات اجتماعی هم درباره لایحه سازمان نظام رسانه ای مطرح كرد: این لایحه دارای نواقصی است و خیلی از بندهای آن همچنان ابهام دارد. این پیش نویسی علاوه بر نقصها ساختاری، برخی اشكالات نوشتاری و نگارشی دارد كه با وجود اصلاحاتی كه روی آن انجام شده است، همچنان بعضی از این نقصها در آن به چشم می خورد.

این استاد دانشگاه، الگوبرداری از سازمان نظام پزشكی را برای تدوین لایحه فعلی به جهت پراكندگی و گسترش فعالیت در عرصه روزنامه نگاری نادرست عنوان نمود و اظهار داشت: با اینكه این لایحه یك نگاه و ژست آزادی خواهانه برای مطبوعات دارد، اما زمانی كه وارد بندهای آن می شویم تمركزگرایی به شدت موج می زند كه همه این ها بطور قطع به زیان مطبوعات است.

بنی هاشمی در بخشی از این نشست با اشاره به اینكه خیلی از نهادهایی كه مدعی روزنامه نگاری هستند در این پیش نویس به چشم نمی خورند، خاطرنشان كرد: جایگاه برخی دیگر از نهادهای اثرگذار در حوزه مطبوعات همچون قوه قضاییه، شورای عالی فضای مجازی، وزارت كار و صداوسیما در این لایحه نامشخص است.







صاحبان رسانه عضو این نظام هستند یا نه
امیرعباس فتاح زاده، مدیرمسؤول روزنامه سپید و هفته نامه سلامت در بخشی از این نشست نقطه نظرات خود درباره متن اصلاح شده پیش نویس لایحه سازمان نظام رسانه ای را چنین عنوان كرد: لایحه باید به شكلی تنظیم شود كه اصل قضیه، یعنی سامان دادن به مسائل صنفی روزنامه نگاران در آن فراموش نشود. اینكه این لایحه یك نمونه برداری از سازمان نظام پزشكی بوده است، جای سوال است.
او با اشاره به اینكه فلسفه تولید سازمان نظام پزشكی تنظیم روابط بین بیمار و پزشك است، به تقصیر یا قصور در حوزه پزشكی پرداخت و اظهار داشت: بر مبنای قوانین حاكم بر سازمان نظام پزشكی در هر یك از این صورت فرد می تواند مستقیما به دادسرا شكایت كند.
او با اشاره به اینكه در این لایحه كوچكترین اشاره ای به مسائل مالیاتی چالش برانگیز نشده است به ماده چهار این لایحه اشاره نمود و اظهار داشت: در این ماده كه جزو فلسفه پیشنهادی پیشنهاددهندگان، میانجی گری و حل اختلافات روزنامه نگاران با یكدیگر است اگر این میانجی گری مقرر است حكم داوری گری داشته باشد آیین آن معلوم است. اما اگر یك طرف ماجرای اختلاف، فردای آن روز به وزارت كار شكایت نمود، اینجا تكلیف چیست. همینطور تكلیف صاحبان رسانه در این لایحه چیست. صاحبان رسانه عضو این نظام هستند یا نه. همینطور در فصل شش لایحه، اولویت با كسانی است كه رشته های آن ها ارتباطات باشد. ما هم اكنون با پدیده ای به نام شهروند خبرنگار مواجهیم. این پدیده كجای این لایحه قرار خواهد گرفت. همینطور تكلیف هیأت منصفه و دادگاه مطبوعات در این قضایا چیست.
فتاح زاده همینطور در این نشست اظهار نمود: نهادی در این سازمان تعریف شده است كه شأن آن دادستان است به اسم بازرس سازمان نظام روزنامه نگاری استانی كه شعبه دوم همان دادگستری قلمداد می گردد و این هم جای سوال است.


این لایحه به تصویب نمی رسد
در ادامه این نشست محمدرضا راه چمنی، پیشكسوت حوزه رسانه و صاحب امتیاز روزنامه اسرار با اشاره به اینكه طرح قانون فعلی سازمان نظام پزشكی توسط وی و زمانی كه نایب كمیسیون بهداری مجلس در دوره سوم آن بوده است به تصویب رسید، اظهار نمود: نیاز امروز روزنامه نگاران نهاد و سازمانی است كه از حقوق آن ها دفاع كند. بدون تردید در صورت عرضه همین متن بعنوان لایحه به مجلس به تصویب مجلس نخواهد رسید. حتی اگر هم به تصویب برسد بطور قطع شورای نگهبان آن را رد خواهد نمود. چون كه بعضی از این مواد پیش نویس ناظر بر پایمال شدن برخی از حقوق اولیه شهروندان است كه در قانون اساسی به آن ها تصریح شده است.
صاحب امتیاز روزنامه اسرار یكی از اشكالات پیش نویس یاد شده را ورود بی جهت لایحه سازمان روزنامه نگاری به برخی حوزه ها همچون حوزه هایی كه مطلقا در اختیار حاكمیت است، نام برد و اظهار داشت: آنچه كه مهم و نیاز است یك قانون است كه باید از حقوق روزنامه نگاران دفاع كند. این لایحه باید تنظیم روابط روزنامه نگاری باشد. خیلی از كارهایی كه در قانون مطبوعات دیده شده است و دستگاه های دیگر كه متولی آن بوده اند در این لایحه باید به تصویب و انجام برسد. اینكه مطرح می گردد همه باید عضو این سازمان شوند مشخص است كه كسی آن را نمی پذیرد. مواد لایحه دست بسته است و به عقیده من شورای نگهبان آن را بطور قطع رد خواهد نمود.
راه چمنی در انتها تاكید كرد: هر چه مواد لایحه پیش نویس سازمان نظام رسانه ای كمتر باشد تصویب آن توسط مجلس آسان تر خواهد بود.




روزنامه نگار باید به اصل خودباوری بازگردد
بر اساس این گزارش، در بخش دیگری از این نشست شهره ماهی صفت، مدیرمسؤول ماهنامه خورشید وطن و روزنامه نگار در سخنانی از دولت درخواست نمود كه امور معیشتی و بیمه و سایر امور صنفی اصحاب رسانه را به خود آن ها واگذار كند و اجازه بازگشایی انجمن صنفی روزنامه نگاران و همینطور تشكیل سایر انجمن های صنفی و تقویت آن ها را بدهد.
او در این نشست اصل مبحث در بررسی لایحه را به شیوه جامعه شناسانه مطرح كرد و اظهار داشت: یك روزنامه نگار سربار نیست، یك روزنامه نگار ضعیف نیست، روزنامه نگار باید به اصل خودباوری خود بازگردد. زمانی كه روزنامه نگاران از خود ضعف نشان می دهند دولت از سر دلسوزی برای آن ها تصمیم گیری می كند. از دولت می خواهیم رسانه ها با وجود همه مشكلاتی كه دارند مبحث و مسائل را به خود رسانه ها و انجمن های صنفی واگذار كنند. روزنامه نگاران هیچگاه نمی توانند یك كار صنفی را دولتی كنند.
وی در انتها اظهار داشت: هر كجا كه دولت در مسائل روزنامه نگاران پا گذاشته است صنف روزنامه نگاران دچار ضعف شده اند. ازاین رو باید انجمن های صنفی را تقویت نماییم. باید دوباره به انجمن روزنامه نگاران ایران بها داده شود.


نسخه فعلی این پیش نویس از نسخه اولیه بهتر است
مهدی اسلامی، مشاور كمیسیون فرهنگی مجلس هم در این نشست در سخنانی با اشاره به اینكه در تعاریف مورد استفاده از پیش نویس نظام روزنامه نگاری ابهاماتی همچنان وجود دارد، بر ضرورت شفاف سازی برخی مصادیق ذكر شده در این متن تصریح كرد و اظهار داشت: نسخه فعلی این پیش نویس به مراتب از نسخه اولیه آن بهتر شده است.

او اظهار داشت: اگر ما این مسئولیت نظارت بر اعضای این سازمان را به خود رسانه ها واگذار نماییم اتفاق عجیب و غریبی نخواهد افتاد.



اهالی رسانه كدام را می خواهند؛ انجمن صنفی، تشكل حرفه ای و یا سازمان غیردولتی
به گزارش بی بدیل دات كام به نقل از ایسنا، باقر انصاری، حقوقدان و مدرس دانشگاه شهید بهشتی هم در این نشست درباره نقطه نظرات خود نسبت به لایحه ای كه با تغییراتی هم مواجه بوده است، اظهار نمود: سازمان های مشابه سازمان در دست تأسیس نظام روزنامه نگاری در ۴۵ كشور جهان مهمترین الگوی به كار گرفته شده برای تدوین پیش نویس لایحه مربوط به این سازمان است كه مربوط به قانون وكالت هستند.
او با تاكید بر كارآمد بودن این قانون، محول شدن تمامی تصمیم گیری ها درباره مطبوعات به اهالی رسانه را از نقاط مثبت پیش نویس فعلی عنوان نمود و اظهار داشت: این لایحه در كنار لایحه دیگر مطبوعات و خبرگزاری ها به صورت دوقلو پیش رفته است. فقط اشخاص حقیقی به اسم روزنامه نگاران مبحث این لایحه هستند.
وی همینطور مبحث مربوط به آزادی بیان و مطبوعات در این لایحه را یكی از نكات كلیدی در این لایحه مطرح كرد و اظهار داشت: در ارتباط با بحث آزادی بیان و آزادی مطبوعات باید با احتیاط در این زمینه قدم برداشت. همینطور الگوبرداری از نظام پزشكی باید در این لایحه اصلاح شود و نكته دیگر اینكه آیا سازمان نظام رسانه ای بعنوان نهاد تنظیم گر خواهد بود یا چیزی شبیه به سازمان های غیردولتی. نكته اینجاست كه اهالی رسانه كدام را می خواهند. انجمن صنفی، تشكل حرفه ای و یا سازمان غیردولتی.
این حقوقدان در انتها اظهار داشت: حداقل ۴۵ كشور جهان متن لایحه مربوطه را دارند، در قالب شورای مطبوعاتی كه به باعث قانون بوجود آمده است.
او همینطور مطرح كرد كه در ارتباط با این لایحه به الگوهای پیش از انقلاب اسلامی هم رجوع كرده است و در این ارتباط الگوی قانون وكالت را مثال زد.







1397/01/21
14:25:35
5.0 / 5
2853
تگهای خبر: برنامه , رسانه , فرهنگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۸ بعلاوه ۴
تمام حقوق معنوی سایت بی بدیل طبق قوانین مالکیت معنوی محفوظ میباشد
درباره ما  پیشنهادات  تبادل لینک
سایت بی بدیل دات کام  ،