بی بدیل  - Bibadil
10 اردیبهشت 1403   29 آوریل 2024
نام کاربر:
کاربر مهمان



به جامعه مجازی بی بدیل بپیوندید... ورود ثبت نام
كارگردان مستند با بی بدیل دات كام مطرح كرد؛

روایت عملیات دماوند از حمله ایران به عمان

روایت عملیات دماوند از حمله ایران به عمان کارگردان مستند عملیات دماوند که به حمله ایران در دوران پهلوی به عمان می پردازد، به ارائه توضیحاتی درباره این مستند پرداخت.



امیرحسین صالحی پژوهشگر و نویسنده مستند عملیات «دماوند» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این مستند اظهار داشت: بسیاری از افراد شاید اسم ظفار را از قول پدر یا پدربزرگ هایشان شنیده اند، این نام به گوششان خورده باشد و از لابه لای خاطرات بچگی ها یا جوانی هایشان فهمیده باشند که شاه ایران چند سال پیش از انقلاب در یک کشور دیگر جنگیده و کم کم برایشان سؤال شده باشد که اصلاً این جنگ برای چه چیزی بوده است؟ برای چه چیزی آنجا پدرانشان یا پدربزرگ هایشان جنگیدند و دستاورد این جنگ چه بوده است؟ قصه جنگ ظفار پر از پستی و بلندی هایی هست که باید طی نماییم تا بالاخره به جواب سوال هایمان برسیم. این جنگ خارج از ایران و در یکی از کشورهای حاشیه ای خلیج فارس به نام عمان رخ داده است.
وی اضافه کرد: کشور عمان در جنوب شرق شبه جزیره عربستان قرار گرفته است که به چهار استان (ظفار، مسقط، المسندم و بریمی) تقسیم می شود. این کشور از نظر ساختار اجتماعی دارای بافت قبیله ای است و اکثریت مردم پیرو مذهب اباضیه و تعدادی هم اهل تسنن هستند. در قرن هفدهم این کشور به سبب موقعیت راهبردی مورد توجه بریتانیا قرار گرفت و آنها در مسقط حکومتی وابسته تشکیل دادند. در اوایل قرن بیستم انگلستان با کسب امتیاز نفت در آن کشور و بهره برداری از آن به تقویت حاکمان مسقط پرداختند. استان ظفار که در جنوب غربی قرارگرفته، بصورت نواری ساحلی به طول ۳۷۰ کیلومتر و ازنظر طبیعی به دو منطقه کاملاً متضاد و متمایز تقسیم شده و می شود که شمال آن بیابان و جنوب آن دارای جنگل های سرسبز و انبوه است.
این نویسنده توضیح داد: اکثریت مردم این منطقه دارای مذهب تسنن و به زبان خاصی تکلم می کنند. در اوایل قرن بیستم با واگذاری امتیاز نفت به انگلیس و بهره برداری از منابع نفتی حضور انگلیسی ها بیشتر شد. حاکم مسقط، سعید بن تیمور (۷۰ – ۱۹۳۲ م) با بهره بردن از شرایط جدید، فشارهای سیاسی و اقتصادی بر مردم منطقه ظفار وارد کرد. آنها برای رهایی از چنین شرایطی با تأثیرپذیری از رهبران خود که بیشتر در بیرون مرزهای این کشور و تحت تأثیر اندیشه های سوسیالیستی و بهره گیری از شرایط خاص اعراب در منطقه ظفار با حمایت قدرت های بزرگ جنبش اجتماعی شکل دادند که ادامه آن توازن قدرت را در خاورمیانه به هم می زد. این جنبش با دخالت نظامی ایران در دوره حکومت شاه سرکوب شد.
وی مطرح کرد: ایران همیشه با همسایگانش روابطی حسنه و مناسب داشته است اما در دوره قاجار روابط سیاسی و تجاری با عمان به انحطاط گرایید، با ورود اروپاییان به خلیج فارس اوضاع این منطقه دستخوش تغییرات جدی و بنیادین شد و انگلیسی ها با حضور مستمر و طولانی در این منطقه برای امنیت راه دریایی به هند و بعد از آن اکتشاف و استخراج نفت، صیانت از این منطقه را با امنیت ملی خود مرتبط می دانستند. شاه ایران که با حمایت غرب برای ادامه جریان نفت در رأس قدرت تثبیت شده بود قسمتی از حلقه زنجیره ای دفاعی غرب را تشکیل می داد و ایالات متحده عامل اصلی تعیین کننده سیاست خارجی کشور بود. شاه ایران در داخل با سرکوب مخالفان توانسته بود ثبات و امنیت را تامین کند و با کمک آمریکایی ها ساختار نظامی کشور را متحول کند.
صالحی عنوان کرد: آنها پیشرفته ترین تجهیزات نظامی را در اختیارش قراردادند و مستشاران آنها در ساختار اداری و نظامی حضور داشتند. او برای رفع نگرانی داخلی اش با ورود به پیمان های منطقه ای و فرامنطقه ای با غرب امنیت حکومت خودرا تضمین نمود. شاه ایران با عضویت در پیمان بغداد، سنتو و بعد از آن انعقاد قرارداد سری نظامی با ایالات متحده مدعی بود چنانچه از طرف شوروی مورد تجاوز قرار بگیرد مورد حمایت قرار خواهد گرفت و بر طبق این قراردادها به توسعه اهداف منطقه ای پرداخت.
وی اظهار نمود: دولتمردان بریتانیا در اواخر دهه شصت میلادی برمبنای استراتژی شرق سوئز، تصمیم خودرا در خصوص خروج نیروهای نظامی شان از کانال سوئز، خلیج فارس و اقیانوس هند بیان نمودند. سیاستمداران ایالات متحده برای حفظ و امنیت منافع راهبردی غرب و جلوگیری از خلأ قدرت که ممکنست در منطقه موجب گسترش نفوذ کمونیسم شود راهبرد دکترین نیکسون را مدنظر قرار دادند. برمبنای آن، آمریکاییان از حضور نظامی خودداری می کردند و برای حفظ نظم و امنیت از کشورهای متحد به آنها کمک های مالی و تسلیحاتی می کردند.
این نویسنده توضیح داد: مستند «عملیات دماوند» با خبرنگار روزنامه کیهان همراه شده است تا داستان دستگیری اش را به تصویر بکشد؛ داستانی که دکترین نیکسون را بصورت واقعی تر برای ما ملموس می کند. این خبرنگار که سال ۵۴ و هم زمان با کنسرت گوگوش در ظفار حضور دارد؛ از تصاویری حرف می زند که با چشمان خودش آنها را دیده است.
صالحی اظهار داشت: مستند «عملیات دماوند» در حقیقت بررسی فراز و نشیب های رابطه ایران و عمان در دوره پهلوی دوم و خصوصاً در دهه پنجاه شمسی است.
این مستند تلاش دارد به بررسی دکترین نیکسون در منطقه غرب آسیا بپردازد و ناگفته هایی از رابطه ایران و آمریکا و عمان را در دهه چهل و پنجاه شمسی بازگو کند.

1401/05/01
10:13:42
5.0 / 5
816
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۸ بعلاوه ۱
تمام حقوق معنوی سایت بی بدیل طبق قوانین مالکیت معنوی محفوظ میباشد
درباره ما  پیشنهادات  تبادل لینک
سایت بی بدیل دات کام  ،